Fondsen zoutwinning

Gepubliceerd: 12-6-2025

Het college van B&W van de gemeente Haaksbergen heeft de oprichting van de Stichting Monitoring en Garantiefonds Haaksbergen en de Stichting Omgevingsfonds Haaksbergen goedgekeurd. De Stichting Monitoring en Garantiefonds monitort de gevolgen van de zoutwinning, beheert het garantiefonds voor mogelijke schade die daaruit ontstaat en is vangnet voor het uitkeren van schadevergoedingen. De Stichting Omgevingsfonds beheert het vermogen dat wordt gevormd door bijdragen van Nobian. Het is voor het eerst in Nederland dat de garantstelling en bijdrage rond een zoutwinningslocatie vooraf is geregeld en dat de bijdragen volledig ten goede komen aan de lokale gemeenschap.

Voor zoutwinning in Haaksbergen heeft Nobian toezeggingen gedaan, die in 2023 vastgelegd zijn in een overeenkomst met de gemeente. Om de belangen van de inwoners van Haaksbergen rondom de (veiligheid van) zoutwinning te behartigen en te zorgen dat de verkregen gelden op de juiste wijze worden besteed, zijn de twee stichtingen opgericht. Wethouder Johan Niemans is blij dat de twee fondsen nu van de grond komen. “We hebben ons enorm ingespannen voor de veiligheid van onze inwoners, zodat eventuele schade nu en in de toekomst vergoed wordt. Ook hebben we ons sterk gemaakt om een bijdrage voor de omgeving mogelijk te maken. De samenleving kan daardoor profiteren van het zout dat onder onze voeten vandaan gehaald wordt.”

Stichting Monitoring en Garantiefonds

Het Monitoring en Garantiefonds monitort de gevolgen van de zoutwinning en keert geld uit bij onverhoopte schade. In het Garantiefonds zit standaard één miljoen euro, dat steeds tot dat bedrag wordt aangevuld. Bij schade wordt de onafhankelijke Commissie Mijnbouwschade of de burgerlijke rechter ingeschakeld om te bepalen of de schade daadwerkelijk is ontstaan door de zoutwinningsactiviteiten. Als dit zo is, dan kan de schadevergoeding direct uit dit fonds worden betaald.

Stichting Omgevingsfonds

Tot nu deelden omwonenden van zoutwinactiviteiten niet structureel mee in de economische waarde die het zout heeft voor de Nederlandse en West-Europese industrie. In het Omgevingsfonds wordt vanuit Nobian 1,50 euro per gewonnen ton zout ingebracht. De totale zoutwinning bedraagt 14,5 miljoen ton. Vanaf de eerste winning zal de zoutproductie na ongeveer twee jaar op het maximale niveau zitten. Dat komt neer op een bedrag van ongeveer 3,75 miljoen euro per jaar. Nobian verwacht deze zomer te starten met een eerste boring en dan wordt alvast een aanvangsbedrag in het Omgevingsfonds gestort. Vanuit het Omgevingsfonds worden lokale projecten en initiatieven in Haaksbergen en omgeving ondersteund.

Voor de verdeling van de gelden in het Omgevingsfonds wordt door het bestuur een Adviesraad samengesteld, zodat in gezamenlijkheid en in afstemming met lokale vertegenwoordigers besluiten kunnen worden genomen. Zo kan zorgvuldig worden bepaald welke projecten en initiatieven in aanmerking komen voor een bijdrage uit het Omgevingsfonds. De eerste taak van het bestuur is om de organisatie verder in te richten en de kaders, voorwaarden en de verdeelsystematiek te bepalen, waarbij ook de inrichting van de Adviesraad aan de orde is. Begin 2026 kan gestart kan worden met het indienen en in behandeling nemen van de eerste aanvragen voor lokale projecten en initiatieven.

Onafhankelijke stichtingen

Beide stichtingen opereren volledig onafhankelijk van de gemeente Haaksbergen en Nobian en hebben hun eigen taken en verantwoordelijkheden. De stichtingen hebben geen winstoogmerk en hebben geen rol in de procedures rondom de vergunningen. Als de stichtingen operationeel zijn, vindt de communicatie vanuit de stichtingen zelf plaats.

Besturen stichtingen

Via een sollicitatieprocedure zijn de besturen van de Stichting Monitoring en Garantiefonds en de Stichting Omgevingsfonds samengesteld. De bestuursleden van beide stichtingen hebben bestuurlijke ervaring en aantoonbare affiniteit met de gemeente Haaksbergen. Aan de wens van de gemeenteraad dat een aantal bestuursleden in Haaksbergen woont, is ook voldaan. Het bestuur van de Stichting Monitoring en Garantiefonds bestaat uit: Axel Fuhri Snethlage (voorzitter), Peter Ossenkoppele (secretaris) en Albert Kraak (penningmeester). Het bestuur van de Stichting Omgevingsfonds bestaat uit: André Leferink (voorzitter), Arjan Luttikholt (secretaris), Rennie Hans (penningmeester), Ben ter Stal en Joep van Aaken.

Impressie: Nobian