Zoutwinning

Op deze pagina kunt u informatie vinden over onderwerpen die te maken hebben met de zoutwinning in Haaksbergen.

In 2024 heeft de staatssecretaris van Economische Zaken en Klimaat (EZK) vergunningen verstrekt voor het realiseren van acht zoutwinlocaties en een leidingentracé. Daarmee werd het voor zoutwinner Nobian mogelijk te starten met zoutwinning in Haaksbergen.

Voorafgaand aan de vergunningverlening door de staatssecretaris heeft de gemeenteraad van Haaksbergen een verklaring van geen bedenkingen verstrekt na een zorgvuldig doorlopen proces, waarbij de voorwaarden voor een zo veilig en verantwoord mogelijke zoutwinning ingevuld zijn. Deze verklaring van geen bedenkingen had het ministerie nodig, omdat het geldende bestemmingsplan de aanleg van zoutputten en leidingen niet toestond.

Oprichting fondsen

Nobian heeft om zout te kunnen winnen in Haaksbergen toezeggingen gedaan, die in een overeenkomst met de gemeente zijn vastgelegd. De oprichting van twee stichtingen is een gevolg van de afspraken die zijn gemaakt. Het gaat om de Stichting Monitoring en Garantiefonds Haaksbergen en de Stichting Omgevingsfonds Haaksbergen. Deze stichtingen helpen de belangen van inwoners rondom de (veiligheid van) zoutwinning te behartigen en te zorgen dat de gelden op de juiste wijze worden besteed. Het is voor het eerst in Nederland dat de garantstelling en de bijdrage rond een zoutwinningslocatie vooraf is geregeld en dat de bijdragen volledig ten goede komen aan de lokale gemeenschap. Meer informatie over de fondsen is hieronder te vinden.

Meer informatie over zoutwinning

Nobian is van plan om in de zomerperiode van 2025 te beginnen met de zoutwinning. De voorbereidende werkzaamheden zijn begin van het jaar gestart. Meer informatie over de zoutwinning in Haaksbergen is te vinden op de website gebiedsproceshaaksbergen.nl, waar Nobian informatie geeft over de werkzaamheden.

Het is mogelijk dat het besluit van de Staatssecretaris van Economische Zaken en Klimaat zogeheten planschade veroorzaakt. Planschade is zowel vermogensschade (waardevermindering van onroerende zaken) als inkomensschade, ontstaan door een ruimtelijke ontwikkeling. In dit geval het besluit tot het verlenen van de omgevingsvergunningen ten behoeve van het realiseren van acht gevraagde zoutwinningslocaties en de aanleg voor het distributie- en transportleidingentracé.

Voor vergoeding van planschade kunt u een aanvraag (verzoek) om een tegemoetkoming indienen. Een aanvraag voor tegemoetkoming in planschade kan worden ingediend tot 5 jaar nadat het besluit onherroepelijk is geworden. Van dat laatste is sprake als de beroepstermijn is verstreken en er geen beroep is ingesteld of - als wel beroep is ingesteld - vanaf het moment dat de Afdeling Bestuursrechtspraak Raad van State uitspraak heeft gedaan en het besluit in stand is gebleven.

Indiening planschadeverzoeken

Planschadeverzoeken met betrekking tot zoutwinning worden ingediend bij het college van burgemeester en wethouders van Haaksbergen. EZK behandelt als bevoegd gezag deze planschadeverzoeken. EZK laat dit uitvoeren door de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO). Het college stuurt de verzoeken om tegemoetkoming in planschade door aan de uitvoeringsorganisatie RVO.

U kunt uw aanvraag om tegemoetkoming in planschade indienen bij het college van burgemeester en wethouders van Haaksbergen via planschade zoutwinning Haaksbergen of schriftelijk aan:
College van burgemeester en wethouders van Haaksbergen
Postbus 102
7480 AC HAAKSBERGEN

Leges

Voor het indienen van een aanvraag om tegemoetkoming in planschade worden leges ter hoogte van € 300,- geheven. Indien het verzoek om tegemoetkoming in planschade wordt toegekend, ontvangt u dit bedrag terug.

Behandeling planschadeverzoeken
RVO behandelt de aanvraag om tegemoetkoming in planschade op grond van de Beleidsregel advisering planschadeverzoeken.

Als uw aanvraag in behandeling wordt genomen, zoekt een onafhankelijk adviseur uit of u in aanmerking komt voor een vergoeding en zo ja, wat de hoogte daarvan is. Wordt uw aanvraag gehonoreerd, dan krijgt u de toegekende schadevergoeding binnen zes weken na het besluit uitbetaald.


Maatschappelijk risico (art. 6.2 Wro) Uit de wet volgt dat alleen de schade wordt vergoed “die redelijkerwijs niet voor rekening van de aanvrager behoort te blijven”. Dat is het normaal maatschappelijk risico. In ieder geval valt een schadebedrag van 2% van de waarde van een onroerende zaak (zoals een woning) binnen het normaal maatschappelijk risico. Dit deel van de schade blijft volgens de wet voor rekening van de eigenaar. Nobian Salt B.V. heeft echter verklaard bereid te zijn het normaal maatschappelijk risico te vergoeden indien planschade ten gevolge van zoutwinning in Haaksbergen door RVO wordt vastgesteld. Deze verklaring luidt: (Pdf \| 18,2 kB) “Indien het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat resp. haar uitvoeringsorganisatie RVO op verzoek van een inwoner van uw gemeente in een daartoe strekkend besluit onherroepelijk vaststelt dat er sprake is van planschade als bedoeld in afdeling 6.1 Wro, vergoedt Nobian Salt B.V. de volledige planschade. Dit betekent dat zowel voor wat betreft schade die binnen het normaal maatschappelijk risico als bedoeld in art. 6.2 Wro valt, als schade die dat risico overstijgt, Nobian Salt B.V. het volledige door RVO vastgestelde schadebedrag zal vergoeden. Een inwoner van uw gemeente kan rechtstreeks een beroep doen op deze verklaring. Voor zover wij de identiteit en de contactgegevens van de desbetreffende schadelijdende inwoner kennen, zullen wij na een eventuele vaststelling van planschade door RVO ook trachten rechtstreeks met de inwoner contact op te nemen met het oog op afwikkeling.”

Begin 2025 intensiveert Nobian de voorbereidende bouwwerkzaamheden om zout te winnen. Dat betekent toenemend verkeer in de Wissinkbrink. Het materieel van de aannemer maakt gebruik van de openbare weg in de Wissinkbrink om bij de inritten van de verschillende werkterreinen te komen. Om het verkeer veilig op pad te laten gaan heeft Nobian in opdracht van en in overleg met de gemeente een verkeersplan opgesteld.

Het bedrijf heeft afspraken gemaakt met de aannemer over de logistiek, zoals over de rijroutes, de bescherming van bermen en bomen en de bereikbaarheid voor hulpdiensten. Om voetgangers en fietsers te beschermen zijn enkele maatregelen genomen. Zo wordt eenrichtingsverkeer ingesteld op delen van de Hassinkbrinkweg en de Wissinkbrinkweg. Daarnaast gaat de maximumsnelheid omlaag naar 30 km per uur. Meer informatie over de zoutwinning in het algemeen en over de verkeersmaatregelen in het bijzonder is te vinden op de website gebiedsproceshaaksbergen.nl, waar Nobian de komende tijd updates geeft over de werkzaamheden.

Het Monitoring en Garantiefonds monitort de gevolgen van de zoutwinning en keert geld uit bij onverhoopte schade. In het Garantiefonds zit standaard één miljoen euro, dat steeds tot dat bedrag wordt aangevuld. Bij schade wordt de onafhankelijke Commissie Mijnbouwschade of de burgerlijke rechter ingeschakeld om te bepalen of de schade daadwerkelijk is ontstaan door de zoutwinningsactiviteiten. Als dit zo is, dan kan de schadevergoeding direct uit dit fonds worden betaald.

Onafhankelijke stichting

De Stichting Monitoring en Garantiefonds is onafhankelijk van de gemeente Haaksbergen en van Nobian. En heeft eigen taken en verantwoordelijkheden. De stichting heeft geen winstoogmerk en heeft geen rol gehad in de procedures rondom de vergunningen. Als de stichting operationeel is vindt communicatie vanuit de stichting zelf plaats.

Bestuur

Het bestuur van de Stichting Monitoring en Garantiefonds bestaat uit: Axel Fuhri Snethlage (voorzitter), Peter Ossenkoppele (secretaris) en Albert Kraak (penningmeester). Op een later moment brengt het bestuur naar buiten hoe inwoners de bestuursleden kunnen benaderen.

De Stichting Omgevingsfonds beheert het vermogen dat wordt gevormd door bijdragen van Nobian. In het Omgevingsfonds wordt vanuit Nobian 1,50 euro per gewonnen ton zout ingebracht. De totale zoutwinning bedraagt 14,5 miljoen ton. Vanaf de eerste winning zal de zoutproductie na ongeveer twee jaar op het maximale niveau zitten. Dat komt neer op een bedrag van ongeveer 3,75 miljoen euro per jaar. Nobian verwacht deze zomer te starten met een eerste boring en dan wordt alvast een aanvangsbedrag in het Omgevingsfonds gestort. Vanuit het Omgevingsfonds worden lokale projecten en initiatieven in Haaksbergen en omgeving ondersteund.

Aanvragen indienen

Voor de verdeling van de gelden in het Omgevingsfonds wordt door het bestuur een Adviesraad samengesteld, zodat in gezamenlijkheid en in afstemming met lokale vertegenwoordigers besluiten kunnen worden genomen. Zo kan zorgvuldig worden bepaald welke projecten en initiatieven in aanmerking komen voor een bijdrage uit het Omgevingsfonds. De eerste taak van het bestuur is om de organisatie verder in te richten en de kaders, voorwaarden en de verdeelsystematiek te bepalen, waarbij ook de inrichting van de Adviesraad aan de orde is. Vanaf begin 2026 kunnen belangstellenden aanvragen indienen voor financiële ondersteuning van lokale projecten en initiatieven.

Onafhankelijke stichting

De Stichting Omgevingsfonds is onafhankelijk van de gemeente Haaksbergen en van Nobian. En heeft eigen taken en verantwoordelijkheden. De stichting heeft geen winstoogmerk en heeft geen rol gehad in de procedures rondom de vergunningen. Als de stichting operationeel is vindt communicatie vanuit de stichting zelf plaats.

Bestuur

Het bestuur van de Stichting Omgevingsfonds bestaat uit: André Leferink (voorzitter), Arjan Luttikholt (secretaris), Rennie Hans (penningmeester), Ben ter Stal en Joep van Aaken. Op een later moment brengt het bestuur naar buiten hoe inwoners de bestuursleden kunnen benaderen.