Adoptie oorlogsgraven

Gepubliceerd: 24-4-2024

Op de gemeentelijke begraafplaats de Hooge Weide rusten twintig geallieerde militairen. Zij verloren tijdens de Tweede Wereldoorlog hun leven op Haaksbergs grondgebied. Ondanks dat inmiddels vele jaren zijn verstreken, zullen zij nooit worden vergeten. Ieder jaar wordt namelijk stilgestaan bij het drama. Ook door de basisscholen in Haaksbergen, die de graven van de gesneuvelde militairen sinds de jaren ’70 hebben geadopteerd.

De Paus Joannesschool heeft het graf van J.D. Craig geadopteerd. Niek Engelbarts, leerkracht van groep 8, besteedt jaarlijks aandacht in de klas aan de oorlog en de oorlogsgraven in Haaksbergen. “Rondom het Anne Frankproject brengen we al jaren een bezoek aan alle gebedshuizen. Dan brengen we ook altijd een bezoek aan het kerkhof om bij de oorlogsgraven van de geallieerden te kijken”, vertelt hij. “We bestellen elk jaar een bloemstuk en dan leggen we deze neer bij de graven.”

Hij benadrukt het belang van bewustwording van kinderen over dit onderwerp. Om zijn boodschap kracht bij te zetten, vertelt Niek in de klas ook achtergrondinformatie over de gesneuvelde militairen. “We kijken naar de leeftijd, de gezinssituaties, de taken in het vliegtuig en hoe het ze is vergaan in het luchtruim boven Haaksbergen. Dat geeft de namen een gezicht en daardoor merk je meer inlevingsvermogen bij de kinderen. Door daarbij stil te staan krijgt zo’n bezoekje aan de graven een hele verdrietige, maar ook waardevolle lading. Anders is het niet meer dan een aantal stenen op een rij. Ik vind het wel een taak voor ons als leerkrachten om het op deze manier ook levend te houden.”

Opdat wij nooit vergeten

Tjarda Potijk, juf van groep 8 van de Sint Bonifatiusschool in de Veldmaat, is het eens met haar collega. “Nu hebben we nog een generatie lopen die de oorlog heeft meegemaakt. Maar ik heb ook benoemd dat dit over tien of twintig jaar niet meer het geval is, en dat het dus belangrijk is dat we er ook dan aandacht aan blijven besteden. We mogen dankbaar zijn dat we in Nederland in vrede leven. Dat vind ik heel belangrijk om ze mee te geven.”

Zo heeft de juf dit jaar een groot project gedaan met haar klas over de Tweede Wereldoorlog. Kjeld Oudehinken uit groep 8 vertelt: “We hebben heel veel gedaan met knutselopdrachten en heel veel informatie gekregen over de oorlog.” Klasgenoot Chris Vaneker vult aan: “Het is heel erg wat er toen is gebeurd en hoeveel mensen dood zijn gegaan.” De leerlingen begrijpen het belang van de boodschap die door leerkrachten wordt gegeven. “Dan klagen kinderen als ze geen chipje krijgen, maar vroeger waren ze al blij als ze één stukje aardappel kregen”, beseft Kjeld. Het tweetal heeft het door hun school geadopteerde oorlogsgraf van F.V.G. Alloway nog niet bezocht. Dat gaat binnenkort gebeuren. “Ik ben daar wel heel benieuwd naar”, sluit Chris af.

---

Oorlogsgraven

In 1946 werd de Oorlogsgravenstichting opgericht. Deze stichting is verantwoordelijk voor de graven van zowel Nederlandse als geallieerde militairen die zijn gesneuveld tijdens WOII. En van burgers die toen zijn omgekomen door direct oorlogsgeweld. In ons land gaat het om in totaal 50.000 Nederlandse oorlogsgraven en 9.000 graven van geallieerde militairen. Deze laatste vallen formeel onder de verantwoordelijkheid van de Commonwealth War Graves Commission. Haaksbergen telt 31 graven die onder toezicht staan van de Oorlogsgravenstichting, waaronder de laatste rustplaats van de twintig Britse en Canadese militairen.

Direct na de oorlog werd in Haaksbergen door een twintigtal dames een plaatselijk oorlogsgravencomité gevormd. Zij organiseerden de jaarlijkse herdenking en ontfermden zich over de graven van de hier omgekomen militairen. Elke dame had een graf geadopteerd. In de jaren zeventig is hun rol overgenomen door de Haaksbergse scholen.