Begroting 2024

Gepubliceerd: 6-10-2023

De gemeentelijke begroting voor de komende jaren ziet er op de korte termijn nog gunstig uit, maar in de jaren 2026 en 2027 kampt Haaksbergen met tekorten. Deels door extra uitgaven, maar vooral door de voorziene daling van inkomsten. Ook andere gemeenten hebben daarmee te maken. In gemeenteland heet 2026 niet voor niets een ‘ravijnjaar’: vanaf dat moment is de bijdrage die gemeenten van het Rijk ontvangt naar verwachting flink lager door een nieuwe financieringssystematiek. Omdat daarover nog geen zekerheid is wil het college nu geen besluiten nemen met maatschappelijke impact, die niet gemakkelijk hersteld kunnen worden.

“De begroting laat in 2027 een tekort zien van 1 miljoen euro. Ons doel blijft een sluitende begroting voor de toekomst”, vertelt wethouder Financiën Johan Niemans, “maar dat is op z’n zachts gezegd best een uitdaging. Door verschillende oorzaken is een sluitende meerjarenbegroting nu geen haalbare kaart. Dan zouden we op verschillende beleidsterreinen drastisch moeten bezuinigen. We willen op dit moment geen onomkeerbare besluiten nemen waarmee we de samenleving treffen. Ook omdat de cijfers de komende jaren nog kunnen veranderen.” Daarmee doelt de wethouder onder meer op een stevige lobby vanuit de Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) richting Den Haag voor een grotere Rijksbijdrage.

Kwetsbaarheid laten zien

Het presenteren van een niet sluitende begroting is eigenlijk tegen het zere been van het college. Niemans: “Bij gedegen financieel beleid hoort een evenwichtige meerjarenbegroting, waarbij inkomsten en uitgaven in balans zijn. Wij kiezen er zoals gezegd voor om nergens een streep door te zetten. Dat betekent dat we nu zien hoe kwetsbaar we zijn, zodra zich ook nog tegenvallers voor doen en de Rijksbijdrage krimpt. Wat dat betreft voelen we ons gesteund door het advies dat de VNG gemeenten heeft gegeven. Namelijk dat gemeenten moeten laten zien wat ze tekort komen over de jaren 2026 en 2027. De intentie is natuurlijk het nieuwe kabinet te overtuigen meer geld naar de gemeenten over te maken. Gemeenten kunnen telkens proberen de gaatjes dicht te lopen, maar in Den Haag zien ze dan alleen maar dat het wéér gelukt is om een sluitende begroting te krijgen.”

Zwembad langer open

De gemeenteraad heeft eerder dit jaar laten weten dat het zwembad nog twee jaar na het verlopen van de contractdatum met de exploitant open moet blijven. Het college stelt nu voor om dit te betalen uit de algemene reserve. “Dat drukt uiteraard de cijfers. Maar twee jaar langer door met het bad geeft ons wel de tijd om te besluiten wat we willen met het verouderde bad. Een reddingsboei om definitief een zwembad te houden kunnen we op dit moment niét toewerpen”, aldus Niemans.

 Steuntje in de rug

In de jaren 2024 en 2025 heeft het college nog wel financiële ruimte kunnen vinden voor enkele maatschappelijke opgaven. Begin dit jaar startte in Haaksbergen een Odensehuis, een inloophuis voor mensen met beginnende dementie en hun naasten. Burgemeester en wethouders willen graag verder met dit initiatief, dat deze doelgroep een steuntje in de rug biedt. Ook komt er tijdelijk extra geld beschikbaar voor laagdrempelige activiteiten voor jongeren en komt er subsidie beschikbaar voor cultuur en evenementen.   

Geld opzij zetten

Het college van B&W stelt met deze begroting feitelijk voor om ‘tijd te kopen’, totdat er meer zekerheid is. Burgemeester en wethouders hopen natuurlijk dat het meevalt, maar zijn daar niet zeker van. Wanneer de gemeente de komende jaren structureel te weinig inkomsten en te veel uitgaven en ambities heeft, dan is één ding zeker. Dat heeft gevolgen voor het voorzieningenniveau, de leefomgeving en de zorg en ondersteuning die de gemeente inwoners kan bieden. En er is nóg iets wat zeker is. Haaksbergen heeft onvoldoende geld opzij gezet voor investeringen in maatschappelijk vastgoed, zoals  schoolgebouwen en sportvoorzieningen. Daarmee is in deze begroting nog geen rekening gehouden. De gemeente moet daarvoor in de toekomst nog de nodige middelen reserveren. De gemeenteraad bespreekt de begroting in haar vergadering van 8 november 2023. Daaraan voorafgaand kunnen inwoners en organisaties hun mening laten horen tijdens een hoorzitting op 16 oktober.

De volledige begroting: Begroting 2024 en het Meerjarenperspectief 2025 - 2027. Liever de begroting in één oogopslag lezen? Zie dan de infographic